Wanneer is eigenlijk de verkeerde vraag.
Waarom waren we daar? is beter.

Andere herinneringen komen boven, tegelijkertijd komen er ook een aantal vragen.

Want :

  • van wie ging het uit,
  • was het liefdadigheid,
  • of was het omdat de kinderen ziek waren.

Van wie ging het uit?

De oorsprong van een gedeelte de Vakantie kolonies is al te vinden in het jaar 1873. Toen in Zeist het herstellingsoord Bethanië geopend werd. Dit was het begin van wat tegenwoordig heet het PCK.
(Protestants Christelijk KinderuitZending )
Het moest een plaats zijn waar, "door ziekte en andere omstandigheden verzwakte kinderen" de kans kregen om weer op krachten te komen.

Het waren veelal de uit arme gezinnen komende kinderen. Later kreeg deze instelling een meer preventief karakter. Dus om ziekte te verkomen en het bijbrengen van reinheid en regelmaat. Waarbij het geloof ook niet echt op de laatste plaats kwam te staan. Ieder zieltje was meegenomen.

Een andere instelling die bezig was met het zieke zwakke kind was “het Centraal Genootschap voor Kinderherstellingsoorden en Gezondheidskolonies”,
Tegenwoordig de “Vereniging Kinderzorg”

Aan het begin werd het grootste financiele gedeelte gedragen door de giften van de gegoede kant van de samenleving. De Giften werd op de Donatielijsten secuur bijgehouden

En natuurlijke werd een groot deel door loterijen en inzamelingen bijeen gebracht. Vooral na de Eerste Wereldoorlog kreeg het Vakantiekolonie gebeuren veel landelijke steun.
Toen werd het financiele  gedeelte door de overheid gedragen.

Van de gezinnen die een of meerdere kinderen een tijdje
naar een koloniehuis stuurden werd een kleine vergoeding gevraagd.Deze vergoeding was FL 25,00 guldens (per kind) voor de eerste 5 weken (direkt te voldoen bij aan komst)
en daarna FL 0,80 per dag langer dan 5 weken.

Aan het begin van het ontstaan van de kolonies was het inderdaad
dat alleen zieke kinderen daar terecht konden,
De kinderen mochten dan niet ongeneeslijk ziek zijn en niet bedlederig

Later werd in de koloniehuizen ook ruimte gemaakt voor kinderen uit grote gezinnen. Als moeder weer eens in verwachting was, of gewoon om het gezin te ontlasten, dan gingen de kinderen een paar weken "óp vakantie".

De schoolarts kon dan de indicatie geven dat het wenselijk was om het kind naar een koloniehuis te sturen. Dit sturen van kinderen naar een koloniehuis ging het hele jaar door.

De koloniehuizen waren het hele jaar open, en menig kind heeft er een prachtige vakantie gehad, kerstfeest gevierd of Nieuwjaar doorgemaakt

Dit gold niet voor mij. Ik heb voor mijn gevoel geen prachtige vakantie gehad. En dat was niet alleen vanwege de tijd van het jaar dat ik daar was. Eind maart begin april is niet de mooiste tijd om aan het strand door te brengen. Koud, kil en guur.
Als je naar buiten ging had je altijd een dikke jas nodig. En met blote voeten op het strand heb ik daar niet meegemaakt.

Als ik in mijn lagere school rapporten kijk dan word dat alleen bevestigd.
Want.
Ik ben twee keer blijven zitten omdat ik zonodig naar de Vakantie kolonie moest.
Neen het is meer het gevoel van "ik ben daar naar toe gestuurd zonder te kijken of ik daar wel op mijn plaats was" Zonder te kijken of ze mij er wel een plezier mee deden.

Er waren drie mogelijke oorzaken waarom ik daar naartoe gestuurd ben.

De eerste reden was de gezondheid.
Ik was een mager klein kereltje, dat nog maar net aan het herstellen was van ‘hersenvliesontsteking’.

Tweede was mijn bedplassen. Ik was toen al 8 jaar. En als ik er zo over nadenk is het er met de vakantiekolonie niet echt beter op geworden.
Dat werd pas beter toen ik een jaar of 12 was.

Derde was om mijn moeder te ontlasten. En die reden was bij ons in huis geloof ik wel de dringenste.
Toen ik er thuis in een gesprek er een keer op aanstuurde werd dit bevestigd.
Mijn moeder vertelde , dat we gingen om haar te ontlasten.

Zij was een werkende vrouw. Moeder van drie kinderen. En gescheiden zijn was toen nog een grote schande. Wij hadden er toch veel plezier gehad want als zij wegging
(na het drie wekelijks bezoekuur voor de ouders) dan was ik altijd vrolijk en had dan geen oog meer voor haar, dan zag ik haar helemaal niet meer weg gaan.

Daarvoor had ze het ook ook gedaan.
VOOR ONS!
Zodat wij een leuke vakantie hadden

En...... ik moest er niet te licht over denken want het had haar een smak geld gekost om ons daar heen te krijgen.
Dus waar zeur je over. Nou voor mij had ze het geld mogen houden

Ik ben net te laat gaan zoeken naar dingen over Kolonie Huizen.

In 1998 is in het Openlucht Museum te Arnhem een grote tentoonstelling geweest over dit onderwerp.

"Bleekneusjes."

Hee, ik ben een "bleekneusje". Of ik was er een. Zo werden de bezoekers van de Vakantiekolonies genoemd.  Tijdens deze tentoonstelling was een lange muur waarop bezoekers (heel veel
voormalige bleekneusjes) reacties kwijt konden, d.w.z. herinneringen of oproepen. Ze schreven die op kaartjes en konden die daar ophangen. Er zijn ruim 2000 kaartjes ingevuld, het was heel indrukwekkend. Deze kaartjes hebben ze bewaard en ingevoerd in een database Het openlucht museum geeft mensen de mogelijkheid om op afspraak deze in te zien Verder komt er aan het eind van 2003 een boek uit bij uitgeverij Toth over het onderwerp "bleekneusjes"

Vreemd dat je op het internet bijna niets kunt vinden over dit onderwerp.
Als je wat vind dan is het vaak een verwijzing naar een grap. Toch zijn er in al die jaren meer een miljoen kinderen naar een Vakantiekolonie geweest. Verder zijn er ook nog de dames die de leiding hadden over ons.

Dus alles bij elkaar is er nog een hele groep mensen die op de een of andere manier met dit onderwerp verbonden zijn.

Een beetje succes heb ik al wel gehad met mijn site. Want na contact te hebben gehad met de Vereniging Kinderzorg hebben zij besloten om ook aan dit onderwerp een website te wijden.

Om voor oud “bleekneusjes” het archief toegankelijker te maken.

Waar, hoe moesten wij slapen»




naar boven